OLIVE KITTERIDGE

Tytuł: Olive Kitteridge

Pierwsze wydanie: 2008

Autorka: Elizabeth Strout

Tłumaczenie: Ewa Horodyska

Wydawnictwo Nasza Księgarnia

ISBN: 978-83-10-12833-1

Stron: 341

 

Czytając tę książkę, wciąż miałam przed oczami (oczywiście metaforycznie) jej wybitną ekranizację. Nie potrafię rozpatrywać tych dwóch dzieł osobno, Olive zawsze będzie miała dla mnie spojrzenie Frances McDormand, a Henry - twarz Richarda Jenkinsa.

Gdyby nie serial, prawdopodobnie wcale nie zwróciłabym uwagi na te opowiadania. Niedawno zdałam sobie sprawę z tego, że częściej sięgam po pozycje autorstwa panów, a jeśli już decyduję się na przeczytanie beletrystyki napisanej przez kobietę, robię to na ogół dopiero wskutek czyjejś rekomendacji. Gdybym zobaczyła tę książkę w bibliotece lub księgarni, wyobraziłabym sobie niechybnie, że to coś w rodzaju "Olive Kitteridge wśród lawendy" albo "nad rozlewiskiem" i ominęłabym cały regał szerokim łukiem. Preferuję mniej - jakby to powiedzieć - emocjonalny rodzaj narracji niż ten charakterystyczny dla tzw. literatury kobiecej. I między innymi właśnie dlatego opowiadania Elizabeth Strout bardzo mi się spodobały.

W zbiorze jest ich trzynaście. Łączy je tematyka, miejsce akcji i postać Olive, która w każdym opowiadaniu odgrywa większą lub mniejszą rolę. Narracja jest równie oszczędna w opisywaniu uczuć bohaterów jak główna bohaterka w wyrażaniu swoich własnych.

Fabularnie to po prostu sceny z życia amerykańskich prowincjuszy: ktoś ma kłopoty z wychowaniem syna, tego dręczą traumatyczne wspomnienia z dzieciństwa, ów planuje rozstać się z żoną i zamieszkać z inną kobietą, a ten niedawno został wdowcem i nie ma pojęcia, co zrobić z czasem, który mu pozostał.

Jeśli spojrzymy głębiej, dostrzeżemy historie o samotności odczuwanej nawet (a czasem zwłaszcza) w gronie najbliższych; o dobrych intencjach i dobrych uczuciach, którymi trzeba się pochwalić i które trzeba wypowiedzieć, a nie tylko okazać, bo w przeciwnym razie inni ich nie dostrzegą i nie docenią; o nieprzemijającej potrzebie miłości i bliskości, również fizycznej, drugiego człowieka, którą odczuwa się przez całe życie, nawet u jego schyłku. 

Szczególnie ujęła mnie Olive Kitteridge - jedna z najciekawszych i najlepiej napisanych bohaterek literackich spośród tych, z którymi się ostatnio zetknęłam. Poznajemy ją, kiedy ma kilkunastoletniego syna, którego bardzo kocha i który się jej boi, oraz męża, którego czasami akceptuje, czasami odpycha, a niemal zawsze strofuje. Żegnamy jako kobietę po siedemdziesiątce, która wreszcie, dopiero wtedy, "zdecydowała się zamknąć oczy na ziejącą samotność tego rozświetlonego świata" i nauczyła się cieszyć tym, co jej dano, słoneczną chwilą, która przecież każdemu niekiedy się przytrafia.

"Olive Kitteridge" raczej nie znajdzie się w żadnym "topie książek idealnych na wakacje", ale jeśli ktoś szuka dobrej literatury obyczajowej, to polecam. Wszechobecny w tym tomie smutek może nawet nieco zmrozić - wprawdzie nie powietrze, ale nastrój czytelnika.

 ***   ***   ***

A poza tym uważam, że wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 9 marca 2016 roku powinien zostać opublikowany.