POKÓJ Z WIDOKIEM

Tytuł: POKÓJ Z WIDOKIEM
Autor: E.M. FORSTER
Pierwsze wydanie: 1908

Wydawnictwo: Oxford Educational
Seria: Klasyka romansu
Rok: 2003
Stron: 240

Ocena: 4/5

Najpierw zachwycił mnie film wyreżyserowany przez Jamesa Ivory'ego. Przepiękne zdjęcia, zwłaszcza Florencji, wspaniałe role, kostiumy, muzyka. Naturalnie, jak to ja, musiałam przeczytać i książkę, na podstawie której powstał scenariusz (nagrodzony Oscarem).

Z punktu widzenia współczesnego czytelnika cała historia może się wydawać nieco banalna. Ostrzegam, będą spoilery, ale przecież romansów nie czyta się tylko dla fabuły...

Młoda Angielka, Lucy Honeychurch, zwiedza Włochy w towarzystwie kuzynki, Charlotte Bartlett. Panna Bartlett była sporo starsza niż Lucy, kurczowo trzymała się skomplikowanych reguł dobrego wychowania, starała się być pomocna i miła, przez co denerwowała wszystkich naokoło.

Panie przybyły właśnie do Florencji i zatrzymały się w dwóch zarezerwowanych wcześniej pokojach w pensjonacie Bertolini.

W liście obiecano im pokoje z widokiem na Arno, a w rzeczywistości okna wychodziły na podwórze. Kuzynki rozmawiały o tym przy kolacji, przy wspólnym stole. Na wieść o ich problemach jeden z gości, pan Emerson, który wraz z synem George'em zajmował dwa pokoje z widokiem, zaproponował zamianę. Panna Bartlett czuła się urażona tak brutalną propozycją i naturalnie odmówiła - nie wypadało, żeby Lucy cokolwiek zawdzięczała obcym mężczyznom, w dodatku, jak podejrzewała Charlotte, socjalistom. W końcu jednak doszło do zamiany pokoi i zacieśnienia znajomości z Emersonami. Przyczynił się do tego pan Beebe, również gość pensjonatu, który od niedawna objął parafię, w obrębie której na stałe mieszkała Lucy. George Emerson, ponury, szukający sensu życia młody człowiek, oczywiście zakochał się w pannie Honeychurch. Co więcej, okazał to całując Lucy. Piękne okoliczności przyrody, w jakich do tego doszło, nie stanowiły w oczach panny Bartlett wystarczającego usprawiedliwienia dla tak ohydnego czynu; również Lucy, pod wpływem kuzynki, tak to oceniała. Następnego ranka udały się do Rzymu.

Tę część podróży spędziły głównie w towarzystwie Cecila Vyse'a i jego matki, których znały od lat. Pan Vyse był inteligentny, oczytany, wykształcony, zamożny oraz wyniosły, niesamowicie sztywny i złośliwy. Lucy przyjęła jego oświadczyny, choć dopiero za trzecim razem; mieli się pobrać za parę miesięcy. Tymczasem w Summer Street (w pobliżu domu Lucy) zamieszkał pan Emerson. Odnowienie znajomości z nim i jego synem, który przyjeżdżał na weekendy, było nieuniknione, choć bardzo krępujące.

Lucy na swój sposób kochała Cecila, ale powoli uświadamiała sobie, że i George nie jest jej obojętny. Cecil widział w niej piękną, umuzykalnioną i tajemniczą nieco pannę,która pod jego kierunkiem stałaby się osobą wykształconą. George kochał ją za to, kim już była. Wybór między nimi z pozoru może i prosty. Ale nie zapominajmy, że akcja toczy się na początku XX w., zaręczyny z Cecilem już ogłoszono, no i nie wypadało rzucać jednego mężczyzny dla drugiego.

Forster przy okazji porusza w tej powieści kilka spraw. Sztywne konwenanse, które każą życzliwość traktować jak chamstwo, a szczerość i bezpośredniość jak prostactwo i nietakt. Konflikt między narzucaną  młodym ludziom w procesie wychowania wiktoriańską pruderią a rzeczywistymi odczuciami i uczuciami, których musieli się wstydzić. Angielscy turyści za granicą, nie ruszający się nigdzie bez bedekera, który dyktuje im, czym i jak się zachwycać. Lubię styl pisania tego autora; czytałam jeszcze "Drogę do Indii" i "Howards End", które również mi się podobały. W tej powieści zdecydowanie dominują dialogi, nawet kiedy bohaterowie zwiedzają włoskie zabytki; mimo to każdy z nich jest interesująco przedstawiony, najpełniej za pomocą jakiejś scenki - panna Bartlett rozliczająca się z pieniędzy za powóz, panna Lavish zachwycająca się zapachem florenckich rynsztoków, niezdarny pocałunek Cecila i Lucy.

Ponieważ najpierw obejrzałam ekranizację, a potem dopiero przeczytałam powieść, Charlotte Bartlett zawsze wygląda dla mnie jak Maggie Smith, Eleonora Lavish jak Judi Dench, Cecil jak Daniel Day-Lewis itd. Kto kojarzy tego ostatniego aktora tylko z "Ostatniego Mohikanina" albo z "Aż poleje się krew" musi zobaczyć scenę, w której ogania się od pszczół. Bardzo polecam i powieść i film.

Jeszcze jedno - tłumaczenie. Ten akurat egzemplarz kupiłam w Taniej Książce przy Brackiej za 8 zł. Przekładu dokonała Halina Najder. Szczerze mówiąc średnio mi się on podoba. Miejscami jest zbyt dosłowny, bo co to niby są "wartości dotykowe" fresków Giotta??? Z drugiej strony w oryginale do pana Beebe'a i o nim mówiono "Mr. Beebe", a nie "proszę księdza"! Dawno dawno temu czytałam tę powieść w innym przekładzie (ale nie pamiętam autora), mniej może wiernym oryginalnemu tekstowi, ale lepszym literacko.

W tym wydaniu na końcu znajduje się krótki tekst Forstera z 1958 r., który opisuje, jak wyobraża sobie dalsze losy bohaterów "Pokoju z widokiem".